Begotten | Χυδαίος θρησκευτικός συμβολισμός.

 

Το Begotten είναι μια Αμερικανική avant-garde ταινία του 1989 σε σενάριο, παραγωγή, μοντάζ, γύρισμα και σκηνοθεσία Edmund Elias Merhige.

Παρουσιάζεται με έναν σουρεαλιστικό, αιματηρό και εντελώς οπτικό τρόπο, το Begotten μιλάει για το θάνατο της θρησκείας, την κακοποίηση της φύσης από τον άνθρωπο και μια μηδενιστική άποψη για το τι είναι τελικά η ζωή.

Intro Card

Η ταινία δεν περιέχει καθόλου διάλογο και χρησιμοποιεί ένα στυλ παρόμοιο κατά κάποιο τρόπο με τις πρώτες βωβές ταινίες.

Η μία σκηνή μετά την άλλη περιγράφει τον κύκλο της ζωής. Ο συνδυασμός της ταινίας με τη σκληρή ασπρόμαυρη φωτογραφία σε συνδυασμό με κάποιους πραγματικά ανατριχιαστικούς ήχους στο παρασκήνιο συμβάλλει στο μήνυμα του δημιουργού.

Fun Fact, για την παραγωγή ενός λεπτού ταινίας απαιτούνταν περίπου οκτώ έως δέκα ώρες οπτικής εργασίας - επαναφωτογράφηση, οπτικές επεξεργασίες και φιλτράρισμα. Η συνολική περίοδος μεταπαραγωγής για την ταινία διάρκειας 72 λεπτών ήταν οκτώ μήνες.

Ο Θεός, πληγωμένος

Δεν υπάρχουν ανατροπές - όλη η γοητεία είναι οπτική, είτε το πιστεύετε είτε όχι - επειδή δεν υπάρχει σχεδόν σε γενικές γραμμές καμία ιστορία. Με βάση τα credits ξέρουμε 3 χαρακτήρες.
Τον Θεό, τη Μητέρα Φύση και τον Άνθρωπο (Son of Earth).

Η ταινία αρχίζει με τον Θεό (που απεικονίζεται ως ένας γεμάτος γάζες και προφανώς παράφρων άνθρωπος) να ανοίγει το στήθος του με ένα ξυράφι και στη συνέχεια να πεθαίνει μέσα στις ίδιες του τις ακαθαρσίες.

Μετά το θάνατό του, η Μητέρα Φύση αναδύεται από το πτώμα του για να γονιμοποιηθεί με το αίμα και το σπέρμα του και να γεννήσει τον Άνθρωπο, ο οποίος αναπαρίσταται από ένα σκουλήκι ανθρώπου που σπαρταρά στη γη, που στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα περισσότερο από έναν σκελετό που τρέμει με λίγο δέρμα πάνω του.

Η Μητέρα Γή αναδύεται απο το πτώμα του Θεού

Το τοπίο είναι μια άγονη ερημιά, που κατοικείται από ογκώδη ανώνυμα ανθρωποειδή (τα οποία γίνονται credit στο τέλος ως Theater of Material - θέατρο του υλικού). Τελικά, πέφτουν πάνω στη Μητέρα Φύση και τον Άνθρωπο. Μετά από ένα σωρό βίαιες σκηνές που απεικονίζουν τον βιασμό της Μητέρας Φύσης και την καταστροφή του Ανθρώπου, αυτά τα ανθρωποειδή προχωρούν στο σφυροκόπημα των υπολειμμάτων των πτωμάτων πίσω στο έδαφος, και ο κύκλος της ζωής αρχίζει εκ νέου…
Θεματικά εξερευνά τον θάνατο και την αναγέννηση.

Σε μια συνέντευξη του ο σκηνοθέτης Merhige δήλωσε:

Πάντα πίστευα στη συνέχεια της συνείδησης. Δεν πιστεύω ότι ο θάνατος του σώματος σημαίνει ότι όλα τελείωσαν. Σημαίνει απλώς ότι λαμβάνει χώρα μια μεταμόρφωση. Έτσι, αυτό που αποκαλούμε σωματικό θάνατο δεν είναι κάτι που θεωρώ ότι είναι κάποια θλιβερή απώλεια.

Η "εμμονή" του σκηνοθέτη με τον θάνατο και την αναγέννηση έρχεται απο μια εμπειρία κοντά στο θάνατο που είχε όταν ήταν 19 ετών.

Οι ιδέες της ταινίας για τον πόνο, τον θάνατο και την αναγέννηση φαίνονται ως παράδειγμα στο ταξίδι του Γιού της Γης. Η κακομεταχείριση του χαρακτήρα, με διάφορα μέσα, σκόπιμα δημιουργούσε παραλληλισμούς με τον "επώδυνο" μόχθο και την αναδιαμόρφωση της γης από την ανθρωπότητα με σκοπό τη φύτευση των καλλιεργειών, που αντιπροσώπευε την αναγέννηση της ζωής μέσα από τον πόνο.

Πλάνα απο τον ήλιο να ανατέλει και να δύει, ίσως σημαίνει το πέρασμα του χρόνου και την εναλλαγή των τεσσάρων εποχών.

Kάποια άλλα θέματα στα οποία επιδίδεται η ταινία είναι θρησκεία, μυθολογία και αποκρυφισμός.

Η ταινία ενσωματώνει διάφορα θρησκευτικά και μυθολογικά θέματα και γεγονότα από τη Χριστιανική, Κέλτικη και Σλαβική μυθολογία, συμπεριλαμβανομένων διαφόρων μύθων της Δημιουργίας, της Μητέρας Γης και άλλων θρησκευτικών θεμάτων, στα οποία βασίζονται χαλαρά τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στην ταινία. Ο Merhige άλλωστε, είναι οπαδός της αλχημείας και του ερμητισμού, έχει αναγνωρίσει ότι η ταινία ήταν σκόπιμα διαμορφωμένη έτσι ώστε να εμφανίζεται ως μέρος μιας μυθολογίας.

Αυτή δεν είναι μια συνηθισμένη κινηματογραφική εμπειρία- είναι ενοχλητική, σκοτεινή και γεμάτη ανησυχητικές εικόνες. Αυτή η ταινία έχει ένα είδος κακού, μισανθρωπικού αισθήματος που είναι δύσκολο να εξηγηθεί συνοπτικά.
Είναι αρκετά βίαιο και αρκετά ισχυρό για να αποκρούσουν σχεδόν όλο το mainstream.

Αν σας αρέσει το Black Metal, το Black Ambient/Industrial, ή άλλη σκοτεινή και ασυμβίβαστη τέχνη όμως, θα γουστάρετε αυτή την ταινία. Είναι ένας καταπληκτικός, αξέχαστος εφιάλτης και αναμφισβήτητα ένα περίεργο είδος ορόσημου στο χώρο του avant-garde κινηματογράφου.

Δεν είναι ταινία που έχει σκοπό να σε πιάσει απο το χέρι, να σου εξηγήσει πράγματα και να σε ψυχαγωγήσει, σκοπός της είναι να σε βάλει σε trip και να σε κάνει να απορήσεις "τι είδα;".
Αν αρκεστείς στο τι είδα καλώς, αν το ψάξεις και προσπαθήσεις να το εξηγήσεις ακόμα καλύτερα.

Έχοντα πει όλα τα παραπάνω, η ταινία είναι υπερβολικά μεγάλη σε διάρκεια για το concept/ιδέα που προσπαθεί να μεταφέρει στον θεατή. Ορισμένες σκηνές σέρνονται πάρα πολύ και χωρίς προφανή λόγο, έχουν επανάληψη εικόνων ή κινούνται πολύ αργά για να είναι στη σφαίρα του διασκεδαστικού ή μάλλον του συναρπαστικού, κάτι το οποίο θα κατέφερνε άν ήταν 30 λεπτά και όχι 72. Σε μερικές σκηνές ομολολώ έκανα fast-forward...

Την τοποθετώ (και όχι μόνο εγώ) στην ίδια κατηγορία με ταινίες όπως: Eraserhead, Tetsuo: The Iron Man, Dead Alive, El Topo και Carnival of Souls, αλλα σε αντίθεση με όλες αυτές τις ταινίες του "είδους" κάτι της λείπει, μου φάνηκε οτι έδωσαν περισσότερη βάση στο στυλ από την ουσία.

Τέλος θα ήθελα να πω οτι πουθενά μέσα στην ταινία δε λαμβάνουμε κάποιο στοιχείο οτι οι χαρακτήρες είναι ο Θεός, η Μητέρα Γή και ο Άνθρωπος. Αυτην την πληροφορία την παίρνουμε απο τα credits. Το οποίο σημαίνει οτι με βάση τα credits και το τι αυτα έγραφαν η ταινία θα ήταν hit or miss.

Από τη στιγμή που ο σκηνοθέτης έξυπνα διάλεξε αυτούς τους τίτλους για τους χαρακτήρες, η ταινία έχει μια υπόσταση και ένα cult following που υπό άλλες συνθήκες δε θα είχε και ίσως να χανόταν στην αφάνεια. Γιατί αν βγάλουμε από τη μέση όλα τα παραπάνω υποκειμενικά concepts, τα οποία βασίστηκαν στους 3 αυτούς χαρακτήρες και τους τίτλους τους, η ταινία δεν έχει κάποιο νόημα - για εμένα τουλάχιστον.

Ίσως, επειδή είμαι μεγάλος fan των περίεργων, ασαφές ταινιών και ότι περιέχει βία αλλά με υποκειμενικό περιεχόμενο για να υποστηρίξει τη βία, η ταινία μου "άρεσε" ακόμα και αν βγάλουμε από τη μέση το όλο θεός, μητέρα γη, άνθρωπος concept. Η εικόνα σε συνεργασία με τον ήχο έδιναν μια περίεργη μίξη γαλήνης και αηδίας, κάτι το οποίο καμία ταινία μέχρι στιγμής δε μου έχει ξανά προσφέρει, αλλά είναι βαρετή as fuck.


Αν το Begotten ήταν τραγούδι θα ήταν το:

δε ξέρω.

Για πρώτη φορά δε θα βάλω τραγούδι σε ταινία, γιατι πραγματικά δε μπορώ να βρω κάτι που να της ταιριάζει, έστω και μόνο σε μένα...