Τρόμος - Το πιο ωμό και αληθινό συναίσθημα
Τρόμος είναι ο πολύ ισχυρός φόβος. Κάτι που σου προκαλεί επώδυνο και έντονο φόβο, κάτι το απωθητικό, το φρικτό και θλιβερό. Μια κατάσταση ακραίας κατάθλιψης ή/και ανησυχίας.
Ο τρόμος είναι ένα συναίσθημα που δεν θέλεις να νιώσεις και πολλές φορές στη ζωή σου.
Παρόλα αυτά ο άνθρωπος, συνειδητά ή ασυνείδητα, τον επιδιώκει.
Είναι μια εσωτερική ανάγκη που έχει ο άνθρωπος, του αρέσει να επικαλείται αυτό το συναίσθημα.
Για ορισμένα άτομα, η επιθυμία να νιώσουν φόβο είναι μια εκδήλωση μιας προσωπικότητας που αναζητά αδρεναλίνη. Ο φόβος είναι ένα αρνητικό συναίσθημα που δημιουργείται όταν οι άνθρωποι βρίσκονται υπό πολιορκία ή απειλή. Ωστόσο, οι άνθρωποι απολαμβάνουν και άλλα πράγματα που συνοδεύουν την εμπειρία.
Υποστηρίζει ότι ένα ασυνείδητο, καταπιεσμένο μέρος κάθε ανθρώπου στην πραγματικότητα είναι άγριο. Ότι το λεπτό πέπλο της ευγένειας είναι πολύ πιο λεπτό από ότι νομίζουμε και κάτω από αυτό είναι ουσιαστικά ένα τέρας.
Σύμφωνα με αυτή την θεωρία, αν και συνειδητά αποδοκιμάζουμε και κατακρίνουμε τι κάνει το τέρας, βαθιά μέσα μας ένα κομμάτι μας απολαμβάνει να βλέπει τις δολοφονίες και το χάος. Γιατί αν μπορούσαμε, θα το κάναμε.
Αυτή η επιθυμία όμως υπάρχει και σε άτομα που δεν τους αρέσει το concept του τρόμου, γεγονός που υποδηλώνει ότι παίζουν ρόλο και άλλοι παράγωντες.
Για παράδειγμα, πάντα συμπάσχουμε με τον πρωταγωνιστή/το θύμα σε μια ταινία.
Το γοητευτικό μέρος σε κάθε μορφής αφήγησης μιας ιστορίας είναι η διαδικασία όπου ο αναγνώστης/παρατηρητής μαθαίνει πράγματα για τον κόσμο στον οποίο τον μεταφέρει η αφήγηση.
Στις ταινίες τρόμου συμπάσχουμε με τα θύματα αλλά βρίσκουμε τις ενέργειες του τέρατος ενδιαφέρον. Μας σαγηνεύει το τέρας και ο δολοφόνος, όχι για τις αποτρόπαιες πράξεις τους αλλά σαν όντα. Η διαδικασία όπου οι άνθρωποι ανακαλύπτουν τη φύση του τέρατος, τις δυνάμεις του, τις αδυναμίες του, από πού προήλθε ή γιατί ο δολοφόνος έκανε ότι έκανε, τι μοτίβα ακολουθούσε, αν ήθελε να περάσει κάποιο μήνυμα ή απλά σκότωνε για το thrill.
Αυτή η διαδικασία ανακάλυψης, η συλλογή πληροφοριών και η ένωση στοιχείων είναι που απολαμβάνουμε. Η εύρεση και η αποκάλυψη πληροφοριών για το άγνωστο που τόσο πολύ φοβόμαστε.
Άλλες θεωρίες προτείνουν ότι η απόλαυση που παίρνεις από το φόβο είναι πιθανό, όχι από τον ίδιο τον φόβο, αλλά από τη σωματική και συναισθηματική απελευθέρωση που ακολουθεί τρομακτικές καταστάσεις.
Αυτή η συγκίνηση μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευχάριστη σε ένα πλαίσιο όπου δεν υπάρχει πραγματική απειλή για εμάς. Αυτό που είναι ιδιαίτερο για την κατανάλωση τρόμου είναι ότι μπορείτε να αισθανθείτε ορισμένα έντονα συναισθήματα χωρίς να υποφέρετε τις συνέπειες, που σας επιτρέπει να απολαύσετε την αίσθηση. Ο φόβος μπορεί επίσης να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά. Ο Turvey λέει πως, υπάρχουν αρκετές αποδείξεις ότι οι έφηβοι συνδέονται με την παρακολούθηση ταινιών τρόμου, τόσο νεαρών γυναικών όσο και νεαρών ανδρών.
Τέλος, υπάρχει η θεωρία ότι οι ταινίες τρόμου περιέχουν συμβολικές αναπαραστάσεις πραγματικών φόβων. Μπορούν να μας φέρουν σε επαφή με αυτό που πραγματικά φοβόμαστε, οι οποίοι είναι συχνά κοινωνικά κατασκευασμένοι φόβοι. Μέρος αυτού που θαυμάζει κανείς είναι πόσο έξυπνα οι κινηματογραφιστές χρησιμοποιούν το όχημα του είδους τρόμου για να διατυπώσουν αυτά τα πραγματικά ζητήματα.
Αυτή η συγκίνηση μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευχάριστη σε ένα πλαίσιο όπου δεν υπάρχει πραγματική απειλή για εμάς. Αυτό που είναι ιδιαίτερο για την κατανάλωση τρόμου είναι ότι μπορείτε να αισθανθείτε ορισμένα έντονα συναισθήματα χωρίς να υποφέρετε τις συνέπειες, που σας επιτρέπει να απολαύσετε την αίσθηση. Ο φόβος μπορεί επίσης να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά. Ο Turvey λέει πως, υπάρχουν αρκετές αποδείξεις ότι οι έφηβοι συνδέονται με την παρακολούθηση ταινιών τρόμου, τόσο νεαρών γυναικών όσο και νεαρών ανδρών.
Τέλος, υπάρχει η θεωρία ότι οι ταινίες τρόμου περιέχουν συμβολικές αναπαραστάσεις πραγματικών φόβων. Μπορούν να μας φέρουν σε επαφή με αυτό που πραγματικά φοβόμαστε, οι οποίοι είναι συχνά κοινωνικά κατασκευασμένοι φόβοι. Μέρος αυτού που θαυμάζει κανείς είναι πόσο έξυπνα οι κινηματογραφιστές χρησιμοποιούν το όχημα του είδους τρόμου για να διατυπώσουν αυτά τα πραγματικά ζητήματα.
Αυτή η επιθυμία δεν είναι κάτι καινούργιο.
Από την αρχαιότητα ο άνθρωπος έχει την τάσσει να θέλει να τρομάξει τον εαυτό του.
Τρομακτικές ιστορίες, μύθοι και θρύλοι, με ρίζες στη λαογραφία και τις θρησκευτικές παραδόσεις που επικεντρώνονται στο θάνατο, τη μετά θάνατον ζωή, το κακό και άλλες κοινωνικές ή επιστημονικές πεποιθήσεις της εποχής.
Η Ευρωπαϊκή μυθοπλασία με θέμα τον τρόμο καθιερώθηκε μέσω έργων των αρχαίων Ελλήνων και των αρχαίων Ρωμαίων. Όπως η ιστορία του Αθηνόδορου και το στοιχειωμένο σπίτι ή η τραγωδία του Ευριπίδη Ιππόλυτος.
Στοιχεία τρόμου περιέχονται και στην Βίβλο, κυρίως στο κεφάλαιο της Αποκάλυψης.
Στον μεσαίωνα αρκετή μυθοπλασία βασίζεται στις πιο βάρβαρες και σκληρές προσωπικότητες της εποχής. Για παράδειγμα ο μύθος του Δράκουλα που ξεκίνησε τον 15ο αιώνα, πηγάζει από τη βαρβαρότητα του Vlad III Dracul ή αλλιώς Vlad the Impaler, στον οποίο μύθο πάτησε ο Bram Stoker 5 αιώνες αργότερα και έγραψε το γοτθικό αριστούργημα Κόμη Δράκουλα. Ή πως η Elizabeth Bathory ήταν η κύρια αιτία για τον μύθο των Βαμπίρ.
Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα ο γοτθικός τρόμος πλέον κυριεύει με συγγραφείς όπως την Mary Shelly και την ιστορία της για τον Δρ. Frankenstein, τις δεκάδες ιστορίες των αδερφών Grimm, Το Βαμπίρ του John Polodori, τα έργα του Edgar Allan Poe, η εικόνα του Dorian Grey του Oscar Wilde ή η περίεργη υπόθεση του Δρ. Τζέκυλ και του κ. Χάιντ του Robert Louis Stevenson απλά για να ονομάσω κάποια.
Από τις αρχές του 20ου αιώνα ο H.P. Lovecraft κυριεύει με τις ιστορίες του γύρω από το Cthulhu Mythos και το είδος του κοσμικού τρόμου. Κατά συρροή δολοφόνοι τις εποχής γεννούν νέους θρύλους όπως του Τζακ του Αντεροβγάλτη, ο οποίος δεν πιάστηκε ποτέ, ή του Albert Fish ο οποίος λόγο του εμφανισιακού του είχε τους τίτλους Gray Man, ο Λυκάνθρωπος της Wysteria, το βαμπίρ του Brooklyn, ο Moon Maniac, και The Boogey Man.
Οι παραπάνω σε συνδυασμό με τους φρικτούς φόνους του Ed Gein ενέπνευσαν τον Robert Bloch για την δημιουργία του Psycho, μια από τις πιο γνωστές και σημαντικές ταινίες τρόμου.Στοιχεία τρόμου περιέχονται και στην Βίβλο, κυρίως στο κεφάλαιο της Αποκάλυψης.
Στον μεσαίωνα αρκετή μυθοπλασία βασίζεται στις πιο βάρβαρες και σκληρές προσωπικότητες της εποχής. Για παράδειγμα ο μύθος του Δράκουλα που ξεκίνησε τον 15ο αιώνα, πηγάζει από τη βαρβαρότητα του Vlad III Dracul ή αλλιώς Vlad the Impaler, στον οποίο μύθο πάτησε ο Bram Stoker 5 αιώνες αργότερα και έγραψε το γοτθικό αριστούργημα Κόμη Δράκουλα. Ή πως η Elizabeth Bathory ήταν η κύρια αιτία για τον μύθο των Βαμπίρ.
Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα ο γοτθικός τρόμος πλέον κυριεύει με συγγραφείς όπως την Mary Shelly και την ιστορία της για τον Δρ. Frankenstein, τις δεκάδες ιστορίες των αδερφών Grimm, Το Βαμπίρ του John Polodori, τα έργα του Edgar Allan Poe, η εικόνα του Dorian Grey του Oscar Wilde ή η περίεργη υπόθεση του Δρ. Τζέκυλ και του κ. Χάιντ του Robert Louis Stevenson απλά για να ονομάσω κάποια.
Από τις αρχές του 20ου αιώνα ο H.P. Lovecraft κυριεύει με τις ιστορίες του γύρω από το Cthulhu Mythos και το είδος του κοσμικού τρόμου. Κατά συρροή δολοφόνοι τις εποχής γεννούν νέους θρύλους όπως του Τζακ του Αντεροβγάλτη, ο οποίος δεν πιάστηκε ποτέ, ή του Albert Fish ο οποίος λόγο του εμφανισιακού του είχε τους τίτλους Gray Man, ο Λυκάνθρωπος της Wysteria, το βαμπίρ του Brooklyn, ο Moon Maniac, και The Boogey Man.
Καθώς και τα βιβλία του Thomas Harris Κόκκινος Δράκου και η Σιωπή των Αμνών.
Οι φόνοι της Οικογένειας Manson έδωσαν το πάτημα για τις ταινίες Slasher των 60's.
Ο George Romero εμπνευσμένος από μερικές ιστορίες του Lovecraft και το I Am Legend του Richard Matheson δημιουργεί το Zombie Genre.
Στις αρχές των 70's λόγο της επιτυχίας 3 βιβλίων - Το μωρό της Rosemary του Ira Levin, Ο Εξορκιστής του William Peter Blatty και Το Άλλο του Thomas Tryon - ενθάρρυνε τους εκδότες να αρχίσουν να τυπώνουν πολλά άλλα μυθιστορήματα τρόμου, δημιουργώντας έτσι μια "έκρηξη τρόμου", καθώς και μεταφορά αυτών των ιστοριών στην μικρή ή την μεγάλη οθόνη.
Τέλος ο Stephen King που είναι ίσως ο πιο σημαντικός συγγραφέας τρόμου του 20ου αιώνα, ο οποίος μας χάρισε ιστορίες όπως It, Misery, The Shining, Pet Cemetery, Carrie, Doctor Sleep, The Mist απλά για να αναφέρω μερικάς - μιας και θα μπορούσα να συνεχίσω για 3-4 σειρές ακόμα - καθώς και περίπου 200+ μικρές ιστορίες. Ιστορίες από τις οποίες σχεδόν όλες έχουν μεταφερθεί στην μεγάλη οθόνη και όλες ήταν μία και μία.
 |
| Book I Proudly Own |
Ο τρόμος είναι απαραίτητο συναίσθημα στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου μιας και οι κίνδυνοι στην καθημερινότητα είναι (φαινομενικά ) ελάχιστοι.
Οι ταινίες τρόμου είναι ένα απαραίτητο μέσο για να ταΐσουν το τέρας μέσα μας.
Όπως και ο extreme κινηματογράφος είναι για τις κρυφές μας επιθυμίες.
Με τη θεωρία που συμφωνώ απόλυτα είναι οτι αν και ο άνθρωπος φοβάται το άγνωστο, συνέχεια προσπαθεί να το καταλάβει, ανεξάρτητα αν τον βλάψει στην πορεία.
Αυτή είναι η ανθρώπινη φύση.
Το παλαιότερο και ισχυρότερο συναίσθημα της ανθρωπότητας είναι ο φόβος και το παλαιότερο και ισχυρότερο είδος φόβου είναι ο φόβος του άγνωστου.Τα jump scares παίζουν αρκετά με το φόβο για το άγνωστο.
Προσωπικά σιχαίνομαι τα jump scares.
OK, είναι ένα καλό εργαλείο για να προκαλέσουν φόβο ή έστω να σε τρομάξει για λίγο, αν και μόνο αν είναι καλά τοποθετημένα, με καλό timing και δεν είναι υπερβολικά χρησιμοποιημένα.
Αλλά τα μισώ γιατί συνήθως δεν είναι τίποτα από τα παραπάνω.
 |
| Ένα παράδειγμα "καλού" Jump scare, είναι αυτή η σκηνή απο το Insidious. |
O τρόμος πρέπει να προκαλεί φόβο, παράνοια και αγωνία.
Το να μην γνωρίζεις τι κρύβεται πίσω από μια πόρτα, μέσα στο δάσος ή ποιος φωνάζει το όνομά σου στο σκοτάδι.
Όταν δεν μπορείς να δεις κάτι ξεκάθαρα είναι το πιο τρομακτικό πράγμα.
Τα πολύ λεπτομερή τέρατα με φρικιαστικούς σχεδιασμούς είναι ωραία, αλλά όχι πάντα.
Τα απλά αλλά μοναδικά πλάσματα προκαλούν πολύ περισσότερο φόβο από κάθε περίπλοκο, με πάρα πολύ λεπτομέρεια, που και μόνο να το κοιτάξεις χρειάζεσαι λίγα δευτερόλεπτα για να καταλάβεις τι ακριβώς κοιτάς.
Αυτό βέβαια είναι αντίθεση στο παραπάνω. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι άλλο κάτι τερατόμορφο που ουρλιάζει ενώ τρέχει καταπάνωσου και άλλο να βλέπεις κάποιον στο απέναντι πεζοδρόμιο να σε κοιτάζει, χωρίς καμία κίνηση ή ήχο.
Στη πρώτη περίπτωση ξέρεις ότι μάλλον αυτό είναι το τέλος, ο φόβος σου προκαλείται ακαριαία. Στην δεύτερη περίπτωση όμως, δε ξέρεις τίποτα για τον άνθρωπο που σε κοιτάζει - για αρχή δε ξέρεις καν αν σε κοιτάζει - δε ξέρεις τις προθέσεις του.
Απλά δεν ξέρεις. Αυτό είναι ο φόβος για το άγνωστο. Σε αυτό το σενάριο μπορεί στην αρχή να μη σε νοιάζει, αλλά σιγά σιγά αρχίζεις να αγχώνεσαι. Το άγχος γίνεται φόβος και το μυαλό σου αρχίζει να κατασκευάζει σενάρια και ο φόβος που νιώθεις ανεβαίνει σιγά σιγά. Γίνεσαι παρανοϊκός, αρχίζεις να περπατάς γρήγορα, να κοιτάς κλεφτά πίσω σου. Και στην τελική δεν γίνεται τίποτα, αλλά μόλις ένιωσε κίνδυνο για τη ζωή σου και αυτό, είναι τρόμος.
 |
| WATCH Kairo (2001) |
Comments
Post a Comment